CÁI CHẾT CỦA VÀI TỜ “BÁO GIẤY” Ở SAN JOSÉ VÀ CHƯƠNG TRÌNH PHÁT THANH VIỆT NGỮ CỦA ĐÀI BBC Ở LUÂN ĐÔN!

Trong mấy ngày qua có tin đài BBC sẽ “cắt cổ” một số chương trình phát thanh trong đó có chương trình Việt ngữ của đài này. Phải nói đa số những người Việt Quốc Gia tỵ nạn cộng sản đều vui mừng vì tin này. Chuyện dễ hiểu là trong thời gian qua chương trình Việt ngữ của đài BBC có những bài viết cũng như những bài phỏng vấn làm những người Quốc Gia tỵ nạn cộng sản rất là ứa gan như bài viết ngược ngạo của ả Tiến sĩ “mén” Đỗ Ngọc Bích, bài phỏng vấn anh cựu Tướng “nội gián” Nguyễn Hữu Hạnh với những câu trả lời ngớ ngẩn và ngu xuẩn của ông này về chuyện Hoàng Sa, Trường Sa. Có dư luận cho biết là ông Nguyễn Giang, người điều hành chương trình Việt ngữ của đài BBC là người của… Việt Cộng và ông này tìm cách vào cộng tác với đài BBC do ông Vũ Thư Hiên mách nước (?) Không biết điều này có đúng hay không, nhưng đây không phải là mục đích của bài viết này.

Tại San José thì tờ nhật báo Việt Nam Tự Do của ông Nguyễn Mạnh cũng đã đình bản. Chuyện này thì bàng dân thiên hạ ở đây nói chung cũng chẳng có ai quan tâm vì đây chỉ là tờ báo “phó bản” của tờ Người Việt có tòa soạn tại Nam California. Thấy ông chủ báo Vũ Bình Nghi có viết bài coi có vẻ “thố tử hồ bi” lắm lắm. Riêng Lão Móc thì xin chúc mừng ông Nguyễn Mạnh, bà Đỗ Mùi sẽ ngày càng thăng tiến trong sự nghiệp phát thanh và phát hình (?)  

 *

Chuyện báo, đài tưng bừng khai trương rồi âm thầm đóng cửa là chuyện chẳng có gì phải ầm ỉ ở hải ngoại. Nhưng…cách đây mấy năm ở San José, có một trường hợp rất là đặc biệt là có một tờ báo đặc biệt là tờ tuần báo “Viet Mercury” – một tờ báo do người Mỹ làm chủ và thuê mước ký giả người Việt làm báo.

Tờ tuần báo này rất đặc biệt là đã tưng bừng khai trương và lại om sòm đóng cửa!

Nhân dịp Xuân về và trong tình trạng báo, đài đang trăm hoa đua nở tại Thung lũng Hoa Vàng, chúng tôi xin nhắc lại cái chết của tờ tuần báo “ốc Mỹ mượn hồn Việt” để chúng ta cùng… ôn cố tri tân!

*   

“Ốc mượn hồn” theo tự điển của Lê Văn Đức do Lê Ngọc Trụ hiệu đính có nghĩa là : “loại tôm đầu có râu, có mắt, có càng, có que, nhưng mình là một cục thịt mềm không vỏ cứng, phải chui vào vỏ ốc trống mà ở để trốn các thủy tộc khác, thịt ăn được, thường được ví với người thiếu căn cơ, sống tạm bợ, hoặc với người hay quên, lo ra.”

Chuyện một tờ báo Việt ngữ ra mắt rồi sau đó âm thầm đóng cửa không phải là chuyện lạ ở Bắc California, nếu không muốn nói là ở hải ngoại.

Chuyện tờ tuần báo Việt Mercury mà nhiều năm trước đây có người gọi là tờ báo “ốc (Mỹ) mượn hồn (Việt)” đã được báo mẹ là tờ nhật báo San José Mercury News “tưng bừng khai trương” cách đây 7 năm, nay lại “om sòm dẹp tiệm” quả là chuyện lạ – cứ y như chuyện “cáo tồn” của ông Trần Bình thời Pháp thuộc. Ông Trần Bình vốn người theo Hán học. Gặp lúc giao thời ông học thêm chữ Quốc ngữ rồi ra làm quan với Pháp.

Về già bị bệnh bướu, bác sĩ thời ấy bó tay. Ông chỉ còn chờ chết. Có vị thầy bói kia, bói rằng, đến tháng 8 năm nay là ông ấy hết số. Ông tin, và nằm nhà đợi chết. Nào ngờ sang tháng 9 mà ông vẫn còn chưa mệnh hệ gì. Ông liền làm một bài thơ đăng lên báo Trung Bắc Tân Văn. Bài thơ có tựa là “Cáo Tồn”, nội dung như sau:

Bướu mọc càng thêm ruột xót đau,

Thà rằng vui trước khỏi nhơ sau.

Sinh ra nước Việt làm tôi Pháp,

Lỡ tại người Nam học chữ Tàu.

Kiếp nặng chữa tan kềnh một giấc,

Đời thừa còn sống góp năm châu.

Đã qua tháng tám mà không chết

Thầy số năm xưa cũng lắc đầu.

Tờ báo mẹ San Jose Mercury News loan tin sẽ “cắt cổ” tờ báo con Việt Merccury vào ngày 11-11-2005 nhưng cho biết là có người đã “mua lại” để tờ báo con Việt Mercury tiếp tục… sống!

Viết về tin báo tử để “cáo tồn” tờ Việt Mercury, thì ký giả của tờ báo này là Đức Hà (tên thật là Hà Minh Đức, anh em tù đặt tên là Đức Gù)  cho rằng đây chỉ là tờ báo đứng “trước bước ngoặt mới” và đã viết như sau: “Tuy không vào tháng Tư nhưng một số người cho rằng đó là tin hoang báo, còn với nhiều người thì đó là đợt cuồng phong thổi ngang San Jose với trung tâm bão ngay tại tòa soạn Việt Mercury”

Sau đó, ông ký giả này đã “cường điệu” về tờ báo mình cộng tác như sau: “Tin tức về số phận của Việt Mercury được loan báo thứ Sáu vừa qua đã làm chấn động toàn thể người Việt khắp thế giới vì lần đầu tiên người Việt mua lại một sản phẩm truyền thông từ người Mỹ.” (Trước bước ngoặt mới, Đức Hà – Việt Mercury số 353, 28-10-2005)

*

 Ông bà ta có câu: “Thố tử hồ bi!” Câu này đem áp dụng vào trường hợp của tờ Việt Mercury thì không đúng chút nào. Lúc tờ báo được chủ Mỹ khai sinh thì nhiều ký giả của các tờ báo Việt ngữ tại San Jose đã viết bài công kích dữ dội vì tờ Việt Mercury đã “lấy thịt đè người” bằng cách hạ giá quảng cáo. Và chính ký mục gia Bùi Bảo Trúc đã viết thư cho nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng là Tổng thư ký của tờ báo này thông báo ngưng cộng tác. Chủ báo Mỹ lúc đó là Jay T. Harris còn làm cộng đồng Việt Nam nổi giận vì đã cho đăng một lá thư với lời lẽ “cảnh cáo những ai ăn cắp báo Việt Mercury thì cảnh sát sẽ truy tố (sic!).”

Khi báo mẹ San Jose Mercury loan tin “khai tử” tờ báo con thì cũng nhiều người viết bài lên tiếng về chuyện này.

Ông Giao Chỉ Vũ Văn Lộc thì ví von chuyện này cũng giống như chuyện Mỹ tham chiến và rút khỏi Việt Nam. Và đặt tựa bài viết của ông ta là: “Mỹ lại bỏ Việt Nam: Việt Nam hóa ‘Viet Mercury’”.

Ông Giao Chỉ chắc vì muốn nhắc tới quá khứ vàng son của ông “nghĩa quân kiểng” Vũ Bình Nghi, chủ nhiệm, chủ bút tờ Thời Báo San Jose nên đã ví von: “… tờ Việt Mercury vững chãi như một pháo đài, hỏa lực mạnh như Sư đoàn Khinh Kỵ Hoa Kỳ. So sánh với tòa soạn Thời Báo ốm yếu như đồn Dân Vệ mong manh ở bìa rừng cao su xứ Tân Mai, Biên Hòa. Tưởng như dễ dàng bị địch quân tràn ngập bất cứ lúc nào.

Nhưng ngày qua, Thời Báo vẫn tiếp tục cắt dán và đưa đến cho bà con Việt Nam một nhật báo vững vàng nhất tại San Jose. Cũng ra tòa nhiều lần, cũng chịu đựng chống đối nhưng luôn luôn vượt qua tất cả các trở ngại từ trong ra ngoài.

Trong khi đó, tờ Việt Mercury còn nhiều giới hạn đáng kể khác về nghề báo mà không vượt qua được…” (Thời Báo số 4178, Thứ Bảy, Chủ Nhật 5,6-11-2005).

Ông Giao Chỉ so sánh việc miền Nam bị Hoa Kỳ bức tử với việc tờ Việt Mercury bị báo mẹ San Jose Mercury News “cắt cổ”, và viết tiếp như sau: “… Nếu giới lãnh đạo Việt Nam Cộng Hòa ngày xưa được toàn dân ủng hộ và tìm cách chống lại được chính sách của chính quyền Hoa Kỳ và tách rời ảnh hưởng Mỹ từ sớm thì có lẽ sẽ có một chút cơ hội mong manh.

Cũng như quý vị Việt Nam trong tòa soạn Việt Mercury, nếu chinh phục được cộng đồng Việt Nam để dùng làm hậu thuẫn và đối thoại được với chủ nhân Mỹ để tạo ảnh hưởng hoặc tìm cách tự lập thì có lẽ không bị bức tử… Quý vị chỉ là các cây bút công chức hiền lành mà không phải là các nhà báo cách mạng…” (do tác giả bài này in đậm) (TB số đã dẫn). Ông Giao Chỉ quả xứng danh Nhạc Bất Quần! Phần trên, ông đã viết: “ Tờ Việt Mercury được sinh thành trong vòng tay báo mẹ rất tốn kém…Tiền lương nhân viên trả theo giá biểu nghiệp đoàn với đầy đủ phụ cấp”; phần dưới ông lại bảo: “Quý vị chỉ là các cây bút công chức hiền lành mà không phải là các nhà báo cách mạng (sic!)”.

Ngay trang 2 của tờ báo, Việt Mercury có ghi “Tôn chỉ của tuần báo Việt Mercury” như sau: “Nỗ lực của Việt Mercury là thực hiện nghiệp vụ thông tin cho độc giả Việt ngữ một cách công bằng, vô tư, chính xác. Chủ trương của Việt Mercury là những người làm báo và các độc giả Việt ngữ đều phải được hưởng quyền thông tin như tất cả các nhóm chủng tộc khác tại Hoa Kỳ. Chúng tôi sẽ cố gắng để những biến cố quan trọng được tường trình, những bất công không bị che đậy. Chúng tôi sẽ nỗ lực để trình bày những quan niệm và suy tưởng khác nhau về bất cứ đề tài nào, để bảo vệ cho quyền của chúng tôi được thực hiện tất cả những điều đó.”  Những nhà văn, nhà báo, nhà dịch thuật Việt Nam trong tờ Việt Mercury có tôn chỉ làm báo “cách mạng”cao cả như thế mà ông Giao Chỉ lại “phán” rằng họ chỉ là “các cây bút công chức hiền lành” thì đâu có khác gì ông Giao Chỉ mắng khéo là các vị này chỉ viết và dịch bài theo lệnh của chủ Mỹ! 

Theo bài viết của tác giả Bùi Văn Phú, ông Nguyễn Xuân Nam chủ nhiệm báo Cali Today có ý kiến như sau:“Tờ báo muốn sống được phải có sự ủng hộ của cộng đồng, phục vụ quyền lợi của cộng đồng và người thiểu số muốn sự phát triển truyền thông thiểu số phải do họ làm chủ.” (Thời Báo số 4179, Thứ Ba 8-11-2005) và ông Vũ Bình Nghi, chủ nhiệm tờ Thời Báo cho rằng: “Tờ Việt Mercury thường hay chọc giận cộng đồng, lại có phóng viên thường trực nguyên là phóng viên báo trong nước nên bị ghét” (TB số đã dẫn).

Đọc các ý kiến của hai ông chủ báo khiến người ta nhớ đến việc tờ Việt Mercury trước đây đã đăng tải bài viết của tác giả Trần Mộng Tú đã viết bài “HO và Sinh phần” xúc phạm nặng nề tới các anh em HO như sau:

“… Họ là những cựu Phó Quận, Phó Tỉnh, Trung Tá, Thiếu Tá, Thiếu Uý, Thượng Sĩ v.v… có chút uy quyần trong tay, có nghị lực, có tấm long, hay có người là sâu dân, mọt nước, tham nhũng, ỷ quyền, thì tựu chung họ cũng cùng một số phận tù đày như nhau…

“… họ chỉ còn là những con người bệnh hoạn, vô dụng cho vợ con và cho chính bản thân mình.

“Những con người nầy cạn hết vốn liếng tuổi trẻ và nghị lực. Nhưng lại dư thừa bệnh tật. Đã được cộng sản hào phóng tăng không cho nước Mỹ dưới danh nghĩa nhân đạo.

“Có đến hơn 50 phần trăm người tỵ nạn HO bị viêm gan, và thứ đến là lao phổi… “Nhưng những con vi trùng thì không. Chúng định cư vĩnh viễn trong những cơ thể mong manh đó. Bây giờ những người tủ cải tạo họp mặt nhau ở đây. Cùng nhau tìm một chỗ định cư kế tiếp (cũng là chỗ cuối cùng) cho những con vi trùng nầy…” (Trích trang 33 số 14, tuần báo Việt Mercury ngày 07 tháng 05  năm 1999).

Ông Đào Văn Bình lúc đó là Chủ Tịch Tổng Hội Cựu Tù Nhân Chính Trị Việt Nam đã viết thư gửi Jay T. Harris, chủ nhiệm và Trần Đệ, chủ bút tuần báo Việt Mercury để phản đối và yêu cầu báo nầy lên tiếng xin lỗi tập thể cựu tù nhân về bài viết của bà Trần Mộng Tú nhưng những người nầy đã rất xấc xược chẳng trả lời, trả vốn gì cả.

 Đọc trả lời của hai ông chủ báo CaliToday và Thời Báo cũng khiến người ta nhớ đến chuyện một trong những ông nhà văn mà ông Giao Chỉ gọi là viết những bài viết có “những kiến thức vàng ngọc” của tờ Việt Mercury là nhà văn Nguyễn Bá Trạc đã từng viết bài kêu gọi người Việt Quốc Gia tỵ nạn cộng sản hãy cùng với ông ta “Tháng Tư cà nhỏng chợ trời!”.

Người ta cũng không quên các ông chủ nhiệm, chủ bút, tổng thư ký, phóng viên của tờ Việt Mercury đã từng bị cộng đồng người Việt Quốc Gia tỵ nạn cộng sản Bắc California công khai lên án về những việc đăng tải những bài viết gây chia rẽ trong cộng đồng.

Theo một bài báo trên chính tờ Việt Mercury thì đa số ý kiến độc giả đều cho rằng tờ Việt Mercury không được cộng đồng ủng hộ vì đã loan tải tin tức cứ như là các tờ báo ở trong nước (!). Lúc nào cũng “thành phố Hồ Chí Minh”, “Thủ Tướng Việt Nam Phan Văn Khải” v.v…

*

Chuyện lạ là khi tờ báo mẹ San Jose Mercury News loan tin “cắt cổ” tờ báo con Việt Mercury thì tờ báo này cũng loan tin là có một nhóm người Việt sẽ mua lại tờ báo này. Khi tin này được loan tải thì có dư luận đồn đãi là Hà Nội là người mua lại tờ Việt Mercury.Vì không có đủ dữ kiện về việc này nên chúng tôi không dám có ý kiến về việc này.

Về chuyện này, tác giả Bùi Văn Phú có viết như sau:

“… Khi tin tức sang nhượng tờ Việt Mercury đang thua lỗ cho nhóm người Việt – đại diện là ông Jimmy Chinh Nguyễn – được loan truyền, với giá có thể bạc triệu,  cộng đồng người Việt vùng Vịnh San Francisco rất xôn xao, nhất là trước những nỗ lực ngoại vận của nhà nước trong vài ba năm qua với Nghị quyết 36.

Ông Jimmy Chinh Nguyễn thì không xa lạ gì với những phát triển giao thương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Khi còn làm trong ủy ban mậu dịch quốc tế của thành phố San Francisco ông đã điều phối chuyến tham quan San Francisco của phái đoàn Phó Thủ Tướng Trần Đức Lương, vào tháng 5 năm 1994. Tháng 9 năm đó, ủy ban cùng với Phòng Thương Mại (lúc đó do Vũ Đức Vượng làm chủ tịch – tác giả bài này chú thích) và Công Nghệ Việt Nam đã tổ chức VietExpo đầu tiên trên đất Mỹ cũng tại San Francisco. Ông Chủ tịch Đoàn Duy Thành và hơn 100 thương nghiệp Việt Nam đã tham dự VietExpo. Có một thời gian ông làm giám đốc thương vụ quảng cáo cho Việt Mercury. Những năm gần đây ông thường có mặt trong các buổi gặp gỡ quan chức trong nước ra hải ngoại tiếp xúc với doanh nhân Vùng Vịnh.” (Thời Báo, số đã dẫn).

*

Chẳng có ông Jimmy Chinh Nguyễn hay ai đó mua tờ cái xác tờ tuần báo “ốc (Mỹ) mượn hồn (Việt)” với giá bạc triệu cả. Nhưng…cũng lại chữ “nhưng” quái ác nầy, tờ tuần báo của chủ Mỹ đã bỏ ra hàng chục triệu Mỹ kim mướn những nhà văn, nhà báo Việt Nam để ra tờ báo Việt ngữ, tìm mọi cách đánh phá, gây lũng đoạn trong cộng đồng người Việt tại Bắc California, xấc xược đến cả việc đòi “đại diện cộng đồng người Việt tỵ nạn” đã chết tức tưởi dù ông ký giả Đức Hà đã cố khua chiêng, gióng trống trước khi tờ báo nhắm mắt lìa đời lại giống như Phạm Nhan: Sau khi chủ Mỹ San Jose Mercury News tự cắt cổ tờ báo con Việt Mercury thì những ông nhà văn, nhà báo Việt được chủ Mỹ thuê mướn trước đây lại cho ra đời hai tờ báo khác cũng mang tên nửa Mỹ, nửa Việt: tờ tuần báo VTimes, do ông chủ bút “người Việt gốc… Mỹ” Trần Đệ đứng tên chủ nhiệm, chủ bút. Ông phóng viên Lâm Văn Sang đứng tên Tổng Thư Ký. Tờ báo thứ hai là tờ tuần báo Việt Tribune do bà Trương Gia Vy đứng tên chủ nhiệm và ông cựu Tổng Thư Ký Nguyễn Xuân Hoàng của tờ Việt Mercury đứng tên “chủ biên”. Tưởng cũng nên biết bà Trương Gia Vy là phu nhân của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng.

*

Tờ Viet Tribune đã đăng tải bài viết khóc lóc thảm thiết về chuyện du sinh Hồ Phương bị ăn đòn của cảnh sát vì đã dám hăm dọa giết người và chống cự lại cảnh sát của bà chủ báo Trương Gia Vy.

Tờ VTimes công khai thách thức cộng đồng người Việt tỵ nạn cộng sản tại Bắc California bằng cách đăng nguyên trang quảng cáo cái gọi là “Meet Vietnam” tại San Francisco.

Xem ra cái chết của tờ báo “ốc Mỹ mượn hồn Việt” Viet Mercury để lại di căn cho cộng đồng người Việt tỵ nạn cộng sản không phải là nhỏ!

 LÃO MÓC